Yenilenen Mekân, Gençleşen ve Değişen Kamusallıklar: İstanbul Üsküdar Meydanı Örneği

Abstract

Türkiye’de son on yılda özellikle İstanbul’da gerek, devlet gerekse özel/vakıf üniversitelerinin sayısı artmıştır. Kent dışında geniş alanlar üzerine kurulu kampüs yapılanmaları barındıran üniversitelerin yanında iş merkezlerinden dönüştürülen görece daha küçük ölçekli mekânlara sahip üniversitelerin sayısı da İstanbul’da hızla artmıştır. Bu okulların çektiği genç nüfus, kent merkezlerinin de içinde yer aldığı kamusal mekânı kullanırken dönüştürmektedir. Gençliğin, aileden ve ev sorumluluklarından uzakta, kent mekânını kullanarak ürettiği kamusallıklar, durağan kent coğrafyasını hareketlendirmekte; ona yeni biçimler ve işlevler yüklemektedir. Bu durum gençleri kamusal alanı dönüştüren birer aktör hâline getirmektedir. Bu sebeple kamusal alanı dönüştüren baskın genç nüfusun kent merkezlerinde ve kent merkezindeki meydanlarda nasıl konumlandıkları ve buralarda ürettikleri dinamik kamusallık, süreci önemli hâle gelmektedir. Bu makalede fiziksel ve mekânsal değişimin yoğun yaşandığı Üsküdar’da gençlerin mekândaki konumları, ürettikleri kamusallıklar ve kamusal alanın dönüşümü ele alınmaktadır. Üsküdar’da gençleşen/yenilenen mekânın gençler tarafından giderek, daha fazla kullanıldığı ve bu kullanım sırasında gençlerin yeni bir kamusallık oluşturduğu bu çalışma kapsamında ulaşılan en önemli sonuçlardan birisidir.