1929 Dünya Ekonomik Krizi Ve Türkiye’de Devletçilik Politikasına Geçiş

Abstract

OsmanlıDevleti’nin I. Dünya Savaşı’nda mağlup olmasının ardından Anadolu, İtilafDevletlerince işgale uğramıştı. Uzun süren savaşlar ve devlet ekonomisindeyaşanan zorluklar nedeniyle Anadolu iyice yoksullaşmıştı. Üretim yapabilecekolan yetişmiş erkek nüfusun da savaşlarda yok olmasıyla ekonomik darboğazdannasıl çıkılacağı büyük bir sorun oluşturmaktaydı. İktisadi anlamda durum sonderece kötü idi ancak düşman işgaline karşı büyük bir direnç gösterilmiş veyeni bir devlet ortaya çıkmıştı. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin savaş sonrasıdönemde nasıl bir ekonomi politika izleyeceği tam olarak bilinmiyordu çünkü hemvar olan sorunlar hem de Osmanlı Devleti’nden kalma borçlar devletidarecilerini fazlasıyla kaygılandırmaktaydı. Ekonomik yükselişi sağlamanınönemli bir ayağı nitelikli iş gücüne sahip olmaktı. Yaşanan çatışmalardaeğitimli insan gücünün önemli bir kısmı yok oldu. Ticari faaliyetleri yürütenazınlıklardan da göçlerin yaşanması ekonomiyi daha da kötüleştirdi. Sermaye veteknolojik altyapının olmayışı var olan imkanlarla ilerlemeyi zorlaştırıyordu.Tüm zorluklara rağmen yürütülen toparlanma gayretine en büyük darbeyi 1929Dünya Ekonomik Krizi vurdu. Kriz, başta ABD ve İngiltere olmak üzere tümdevletleri etkilemişti. Türk ekonomisi de büyük bir yara almıştı. Bu büyükkrizden kurtulmak ve toparlanmak için 1930 yılında ilk kez devletçilik konusugündeme gelir. 1932 yılından itibaren uygulanmaya başlayan devletçilik sistemi,devlet öncülüğünde sanayiye dayalı bir ekonomik gelişim hamlesi olarak ifadeedilebilir.