MESNEVÎ ŞÂRİHİ İSMÂÎL RÜSÛHÎ-İ ANKARAVÎ'NİN ŞİİRLERİ

Abstract

17. yüzyılın önemli şahsiyetlerinden biri olan Mesnevî şârihi İsmâîl-i Ankaravî, daha ziyade Mecmû'atü'l-Letâ'if ve Matmûratü'l-Ma'ârif adlı şerhi ve diğer mensur eserleri ile tanınmaktadır. Ancak kaynaklarda Ankaravî'nin "Rüsûhî" mahlası ile şiirler yazdığı ve bir divan tertip ettiği de belirtilmektir. Bugün elimizde kendisine ait bir divan bulunmasa da çoğunluğu şiir mecmûası olan farklı yazmalarda Ankaravî'nin şiirlerine rastlanmaktadır. Bu makalede şairin söz konusu yazmalardan derlenen şiirleri bir araya getirilmiş ve tenkitli metin olarak okuyucuya sunulmuştur. Metin kısmında 34 tane şiire yer verilmiştir. Ayrıca bu şiirlerden hareketle şairin edebî kişiliği ve sanatı hakkında değerlendirmeler de yapılmıştır. Ankaravî'nin şiirlerinde daha ziyade tasavvufî konulara yer verdiği, ancak zaman zaman klâsik üslup ve muhtevaya uygun şiirler yazdığı da görülmektedir. Elimizdeki şiirlerin çoğunluğu Türkçe, bir kısmı Arapça, bir kısmı da mülemma tarzında Türkçe, Arapça ve Farsça karışık olarak yazılmıştır.

One of the most important figures of the 17th century commentator of Masnavi Ankaravi Ismail is rather known for its commentary which is called Mecmû'atü'lLetâ'if Matmûratü'l-Ma'arif and other prose works. However, it is indicated that Ankaravi wrote poems in the "Rüsuhî" pseudonym and arranged a diwan in sources. Today we have not Ankaravi's diwan but his poems are seen in different manuscripts, most of which are poetry journal. In this article, Ankaravi's poems which were collected from these manuscripts were gathered and presented to the reader as criticized text. Thirty four poems are located in the text. Furthermore, poet's art and his literary personality are assessed based on these poems. It is seen that Ankaravî mostly gave place to the mystical subjects in his poems, but sometimes he wrote poems which are according to classical style and contents. The majority of present poems are written in Turkish, some of them are written as mixed in Turkish, Persian and Arabic.