RUSYA’DA YAŞAYAN ROMANLARIN AİLEYLE İLGİLİ ATASÖZLERİNE KÜLTÜRDİLBİLİMSEL BİR YAKLAŞIM

Abstract

Romanlar sadece Türkiye’de değil dünyanın birçok ülkesinde yaşamlarını sürdürmektedirler. Değişik ülkelerde her ne kadar değişikisimler altında anılsalar da gelenekleri, görenekleri,yaşantıları, dünyaya bakışları ve dilleri benzerdir.Türkiye’de Romanlara aitatasözleri ve masallar henüz derlenmediği için bu çalışmada iki kitaptan oluşan Rus kaynaklarınadayanılarak Romanlara ait dokuz yüz yirmi üç atasözü taranmış veelli iki tanesiaileyle ilgili olduğu tespit edilmiştir. Bu atasözleri RuslarınRomanlar için hazırladıkları alfabeyle makalede verilmiş ve Türkçe tercümelerisunulmuştur. Dilin, kültürü nakletme ve yansıtma aracı olduğu esas alınarak makaledeatasözleri iki bölümde ve iki şekilde incelenmiştir; birinci bölümde aileyleilgili atasözleri alt konulara göre sınıflandırılmıştır ve ailededüşünme şekli (soyut), öncellikler tespit edilmiştir. İkinci bölümde aileyle ilgili atasözlerinde geçen Romanı çevreleyen (somut) varlıkları belirtenkelimeler tespit edilmiş olup tekrar sayısına ve varlığın türüne göre sınıflandırılmıştır. Bu iki sınıflandırmada dakültür dilbiliminde sıkça kullanılan yapısal-işlevsel metot (...) kullanılmış ve incelenen atasözleri kültürzerreciklerine ayrılmıştır, bu kültür zerrecikleri arasındaki ilişkilerincelenmiştir. Daha sonra içerik analizi yapılmıştır. Makalenin sonuç bölümünde Roman’ın kendi bakışıyla kendi ailesi,kültürel öncellikleri tespit edilmiş olup kelimelerden oluşan bir resimşeklinde sunulmuştur.Bu çalışmada Romanların düşünme şeklinianlamamız açısından Roman atasözlerinin birer gösterge olduğusonucuna ulaşılmıştır.