Vardiyalı Çalışan İşçilerde Beslenme Durumu, Uyku Kalitesi ve Metabolik Sendrom Arasındaki İlişki

Abstract

Amaç: Vardiyalı çalışmanın sirkadiyen ritimde bozulma, yaşam şekli değişikliği, iş gerginliği ve stres gibi birçok etmenleilişkili olduğu ve bu durumun sağlık sorunlarını da beraberinde getirdiği düşünülmektedir. Bu çalışmada, vardiyalıçalışmanın beslenme durumu, uyku kalitesi, fiziksel aktivite ve metabolik sendrom (MetS) bileşenleri üzerine etkisininincelenmesi amaçlanmaktadır.Bireyler ve Yöntem: Bu çalışma İstanbul’da özel bir güvenlik firmasında vardiyalı çalışan 19-55 yaşları arasında 70 gönüllübirey (16 kadın, 54 erkek) ve 70 normal gün saati çalışan (kontrol) birey (16 kadın, 54 erkek) üzerinde yapılmıştır. Bireylerindemografik özellikleri, fiziksel aktivite kaydı, uyku kalitesi ve üç günlük besin tüketim kayıtları yüz yüze görüşme yöntemiylesoru formu kullanılarak toplanmıştır. Fiziksel aktivite düzeyi IPAQ (International Physical Activity Questionnaire) kısaform kullanılarak, uyku kalitesi Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) kullanılarak değerlendirilmiştir. Ayrıca, bireylerinbiyokimyasal bulguları (açlık kan glukozu, HDL-kolesterol, trigliserit düzeyleri) analiz edilmiş, antropometrik ölçümleri(vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel çevresi ve kalça çevresi) ve kan basıncı bulguları alınmıştır.Bulgular: Bireylerin uyku kaliteleri incelendiğinde vardiyalı çalışan grubun %58.6’sı kötü uyku kalitesine sahipken kontrolgrubunun sadece %17.1’inin kötü uyku kalitesine sahip olduğu görülmüştür. Vardiyalı çalışan kadınların %68.8’i hafifşişman veya obez iken, kontrol grubundaki kadınların %18.8’i hafif şişmandır. Vardiyalı çalışan erkeklerin %85.2’sininise hafif şişman veya obez olduğu saptanmıştır. Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) 2005’te metabolik sendrom tanıkriterleri tek tek değerlendirildiğinde bel çevresi bileşeni ve MetS görülme oranı açısından gruplar arasında anlamlı farkolduğu görülmüştür (p<0.001). Bireylerin, enerji ve besin ögesi alımlarına bakıldığında hem kadın hem de erkek vardiyalıçalışanların daha yüksek enerji ve karbonhidrat alımları olduğu görülmektedir (p<0.05).Sonuç: Bu çalışma, vardiyalı çalışmanın bireylerin uyku kalitelerini düşüren, obezite ve metabolik sendrom riskini arttıranbir durum olduğunu göstermektedir.

Aim: Shift work has been associated with disturbed circadian rhythm, lifestyle change, work related strain and stress, may cause health problems. The aim of this study is to investigate the effect of shift work on nutritional status, sleep quality, physical activity and metabolic syndrome (MetS) components. Subjects and Methods: This study included 70 volunteer subjects (16 females, 54 males) aged between 19-55 years, working in a private security firm in Istanbul, and 70 normal day-time (control) individuals with same age group(16 women, 54 male). Demographic characteristics, physical activity record, sleep quality and three-day food consumption records were collected by using face-to-face interview method. Sleep quality was assessed using the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), using the IPAQ (International Physical Activity Questionnaire) short form of physical activity level was assessed. Biochemical parameters (fasting blood glucose, HDL-cholesterol, Triglyceride levels) were analyzed and anthropometric measurements (body weight, height, waist circumference and hip circumference) and blood pressure measurements were obtained. Results: When the sleep quality of subjects was examined, 58.6% of the shift workers had a poor sleep quality and only 17.1% of the control group had a poor sleep quality. While 68.8% of women working with shifts were overweight or obese, 18.8% of women in the control group were overweight. Overall 85.2% of the men working with shifts were found to be overweight or obese. When the diagnostic criteria of IDF-2005 (International Diabetes Federation) metabolic syndrome were examined one by one, it was seen that there was a significant difference between the groups in terms of waist circumference and rate of metabolic syndrome (p<0.001). When investigated energy and nutrient intake of subjects, it was seen that both female and male shift workers have higher energy and carbohydrate intake (p<0.05). Conclusion: This study shows that shift work is a condition that decreases sleep quality of individuals and increases the risk of obesity and metabolic syndrome.