İnsan-Mekân Etkileşimi Bağlamında Kırklareli Merkez Yayla ve Vilayet Meydanları Kullanılabilirlik Durumunun Araştırılması

Abstract

Meydanlar, kentlerin kültürel özelliklerinin ve tarihi geçmişinin anlaşılmasında, kimliklerinin belirlenmesinde önemli kent mekânları, insanların sosyal ve kültürel iletişim ağı kurdukları, dinlendikleri, alışveriş yaptıkları, çeşitli aktivitelerde bulundukları kentsel açık alanlardır. Tarihsel süreç içerisinde farklı amaç ve kullanım nedenleri olsa da, bu amaçlar ticari, kültürel, sosyal, yönetimsel ve rekreasyonel şeklinde sıralandığında en önemli neden insanların bir arada bulunma isteği ve sosyalleşmesidir. Bu nedenle tüm kent yaşayanları için meydanların varlığı bir ihtiyaçtır. Yaşayanların etkin olarak kullanabildikleri başarılı bir meydan erişilebilirlik, aktivite çeşitliliği, iyi bir imaj ve sosyal ortam niteliklerine sahip olmalıdır. Ancak günümüz meydan kullanımlarına bakıldığında, bazı meydanların bu nitelikleri sağlamadığı görülmektedir. Kırklareli kent merkezinin farklı kullanım amaçları bulunan en eski ve en yoğun meydanlarından Vilayet ve Yayla meydanlarında da yapılan gözlemlerde çeşitli kullanım sorunlarına rastlanılmıştır. Bu doğrultuda çalışmada her iki meydanın kullanım durumlarının ortaya çıkarılması amacıyla mekânsal analiz, gözlem, sayım yöntemleri kullanılarak iki meydanın karşılaştırması yapılmış, kullanım sorunları ve taleplere ilişkin yapılan anket sonuçları üzerinden kullanıcı farkındalığı tartışılmıştır. Araştırma sonuçları itibari ile planlama ve kentsel tasarım çalışmalarında Kırklareli Merkez Kent meydanlarının düzenlenmesinde yararlanılabilecek ve güncellenerek kullanılabilecek bir altlık niteliği taşımaktadır.

Squares are important urban spaces in understanding the cultural features and historical background of cities, identifying urban identities, urban open spaces where people establish social and cultural communication networks, relax, shop and engage in various activities. Although there are different purposes and reasons of use in the historical process, the most important reason when these aims are listed as commercial, cultural, social, administrative and recreational is the desire and socialization of people. Therefore, the existence of squares is a necessity for all urban inhabitants. A successful challenge that the inhabitants can use effectively must have accessibility, variety of activities, good image and social environment. However, when we look at the usage of today's squares, it is seen that some squares do not provide these qualities. In the observations made in the Vilayet and Yayla squares, one of the oldest and densest squares of Kırklareli city center with different purposes, various usage problems were found. In this regard, in order to reveal the use cases of both squares, spatial analysis, observation, and counting methods were compared to compare the two squares, and the user awareness was discussed through the results of the questionnaire regarding the usage problems and demands. In this direction, spatial analysis, observation, counting and survey methods were used to compare the two squares and suggestions were made in line with usage problems and demands in order to reveal use cases of both squares. As a result of the research, it is a base that can be used in the planning of Kırklareli Central City squares in planning and urban design works and can be updated and used.