Norveç atasözlerinin Türk atasözleri ile mukayeseli tahlili

Abstract

Atasözleri halkın ortak inanç ve değer yargılarından hareketle zaman içinde olgunlaşmış ve kalıplaşmış edebi sanatlarla örülmüş özlü sözlerdir. Ait olduğu milletin düşünce ve kültürünü yansıtan söz varlıklarıdır. Kalıplaşarak dildeki en köklü ve sağlam ifadeleri günümüze taşıyan ve geleceğe taşıyacak değerli bir hazinedir. İskandinavlar ve Türkler arasında çok eski zamanlardan bu yana tarihi ve kültürel bağlar olduğu görülmektedir. Zamanında bütün İskandinavya'ya hükmeden İsveç kralı Demirbaş Şarl'ın 1709'da siyasi sığınmacı olarak Türk topraklarına iltica etmesi ve ülkesini beş yıldan uzun süre Türkiye'den yönetmesi ile doruğuna çıkan bu ilişkilerin başlangıcı Avrupa Hunları'nın İskandinavya'ya ulaştıkları dönem esas alınırsa İlk Çağ'a kadar götürülebilir. Öte taraftan, Türkçede İskandinav dilleri ve özellikle de Norveççe hakkındaki çalışmalar maalesef nicelik ve nitelik açısından yeterli konumda değildir. Gayet köklü bir geçmişe sahip İskandinav dilleri, Türk dil araştırmacıları için yeni bir araştırma alanıdır. Bu çalışmanın, sahada yeni dil çalışmalarına vesile olabileceği umulmaktadır. Çalışmada öncelikle Norveç atasözleri dilimize tercüme edilmiş, sonra mezkûr atasözleri kavram özellikleri bakımından incelenmiştir. Nihayetinde Norveç atasözlerinin Türkçe eşdeğerleri tespit edilip dilbilimsel açıdan karşılaştırmalı olarak bir tahlil sunulmaya çalışılmıştır.

Proverbs are concise expressions that have evolved over time and have been completed with rhetorical purity and simplicity. They are based on the common beliefs and universal values. They are rhetorical entities that reflect the thought and culture of the nation to which they belong to. They are valuable treasures that carry the most rooted and solid expressions in the language to the present and will carry them to the future. In retrospect, it is seen that there have been historical and cultural ties between Scandinavians and Turks since ancient times. These ties reached climax when Charles XII of Sweden sought for political asylum in Turkish territory in 1709 and governed his country from Turkey for more than five-year time period. The start of the these relations, on the other hand, if the European Huns' entrance to Scandinavia will be regarded as the start, can be taken back to the Ancient Age, but unfortunately, studies on Scandinavian languages, and especially on Norwegian, in Turkish are not sufficient in terms of quantity and quality. Scandinavian languages, which have a very long history, are a new field of research for Turkish linguists. It is hoped that this study will lead new language studies in the field. In the study, firstly, Norwegian proverbs were translated into our language and then the proverbs mentioned were examined in terms of their conceptual features. Ultimately, the Turkish equivalents of Norwegian proverbs were determined and an attempt was made to present a comparative analysis.