Derviş Kemal üzerine bir inceleme: Hayatı, sanatı ve şiirleri

Abstract

Sözlü gelenek şiir sanatının ortaya koyduğu edebi birikimlerden biri de âşık edebiyatıdır. Sözlü gelenek şiir sanatının temsilcilerine; âşık, meydan şairi, çöğür şairi gibi adlar verilmektedir. Bunlardan bir tanesi de "ozan" dır. Tezimizin konusu olan Derviş Kemal de kendisine ozan adını veren bir edebiyat geleneğinin mensubudur. Çalışmamızda Derviş Kemal Özcan'ın hayatı, sanatı ve şiirleri giriş bölümü verilerek dört bölüm hâlinde incelenmiştir. Giriş bölümünde âşıklık geleneği hakkında bilgiler verilmiş ve Derviş Kemal'in âşıklık geleneği içindeki yeri tartışılmıştır. Birinci bölümde Derviş Kemal'in hayatı hakkında bilgiler verilmiş ve şiir yazmaya nasıl başladığı anlatılmıştır. Sanatsal kimliğine dair unsurlar açıklanmış ve Derviş Kemal'in sözlü gelenek şiir sanatındaki şöhreti ve etkisi anlatılmıştır. İkinci bölümde, şiirlerinin şekil bakımından incelemesi yapılmış ve sözlü gelenek şiir sanatının bir parçası olan eserlerinin nazım türleri açıklanmıştır. Üçüncü bölümde, Derviş Kemal'in şiirleri dini-tasavvufi şiirler ve dini-tasavvufi olmayan şiirler olarak ikiye ayrılmış, tespit edilen konular içerik bakımından incelenmiştir. Dördüncü bölümde, Derviş Kemal Özcan'ın yazmış oluğu 125 şiire yer verilmiş ve çalışmamız sonuç bölümüyle nihayete erdirilmiştir.

One of the literary accumulations revealed by the oral tradition poetry art is the literature of minstrels (ashiks). Representatives of oral tradition poetry art are called "ashik". Representatives of this literature have been given different names besides ashik, and one of them is "bard". Derviş Kemal, the subject of our thesis, is also a member of a literary tradition that calls himself a bard. In our study, Derviş Kemal Özcan's life, art and poems were examined in four parts by giving an introduction. In the introduction, information about the minstrel tradition is given and Derviş Kemal's place in the minstrel tradition is discussed. In the first chapter, information about Derviş Kemal's life is given and how he started to write poetry is explained. The elements included in his artistic identity are explained and Derviş Kemal's fame and influence in oral tradition poetry art is put forward. In the second chapter, his poems were examined in terms of form and the verse types of his works, which are a part of oral tradition poetry art, are explained. In the third chapter, Derviş Kemal's poems are divided into two sections as religious-mystical poems and religious-non-sufistic poems and the identified topics are examined in terms of content. In the fourth chapter, 125 poems written by Derviş Kemal Özcan are included and our study is concluded with a conclusion that expresses his scientific contributions to Turkish oral tradition poetry.